The Witch (Film Review)

Redemption at the Puritan's Hand.


Η επιλογή του συγκεκριμένου τίτλου από τον ομώνυμο δίσκο των Primordial θα μπορούσε μεταφορικά να εξηγήσει το τι συμβαίνει στην συγκεκριμένη ταινία υπερφυσικού τρόμου.Πρόκειται για μια ανεξάρτητη παραγωγή του 2016, που πραγματεύεται την προσπάθεια μιας οικογένειας, η οποία αφού εκδιώχθηκε από τον πουριτανό καταυλισμό στην περιοχή της Νέας Αγγλίας, να επιβιώσει και να ξεπεράσει τις δοκιμασίες της πίστης της που προκαλούνται από υπερφυσικές σκοτεινές δυνάμεις.

Το δίπολο της βαθιάς θρησκευτικής πίστης που διακατέχει την οικογένεια σε συνδυασμό με τον φόβο για την επιβίωση και το άγνωστο, κυριαρχεί στο σκηνοθετικό αυτό ντεμπούτο του Robert Eggers.Βρισκόμαστε στο 1630, και η πολυμελής οικογένεια που πρωταγωνιστεί, είναι μόνη της στο δάσος, εκδιωγμένη με σκοπό να αντέξει όχι μόνο τον χειμώνα που έρχεται αλλά κυρίως τις εντάσεις μεταξύ των μελών της. Ο σκηνοθέτης θα επικεντρωθεί αποκλειστικά στην οικογένεια, θα δημιουργήσει ένα ψυχρό κλειστοφοβικό τοπίο και θα μας εισάγει στην καθημερινότητα της, σαν ένα ισάξιο αλλά βουβό μέλος που παρακολουθούμε κάθε πτυχή της. Η προσπάθεια αυτή επιτυγχάνεται κυρίως μέσω της διάθεσης της ταινίας να ακουμπήσει πολύ βαθιά το θέμα της πουριτανικής χριστιανικής κοσμοθεωρίας, σε σημείο που οι θρησκευτικές πεποιθήσεις των μελών είναι ο πρωταγωνιστής και ο διαμορφωτής των εξελίξεων.Η ικανότητα αυτή, να μας κάνει να φανταστούμε ένα κόσμο που του λείπει το χρώμα και που όλα διακατέχονται από την προσήλωση στα ιδεώδη του χριστιανισμού είναι το δυνατό χαρτί της ταινίας.

Ορίζεται έτσι ένας κόσμος που οτιδήποτε διαφορετικό από την οικογένεια και την θρησκεία είναι ξένο, άγνωστο. Αυτή η υποκειμενική οπτική γίνεται η υπάρχουσα πραγματικότητα.Τα μέλη της οικογένειας από τα δίδυμα παιδάκια μέχρι τον πατέρα-ηγέτη, προσπαθούν να διαχειριστούν τις νέες συνθήκες χρησιμοποιώντας ως πυξίδα το πόσο κοντά είναι κάθε εξέλιξη στην πίστη τους. Οι δοκιμασίες της καθημερινότητας γίνονται δοκιμασίες πίστης και οτιδήποτε φυσικό ή μη, που δοκιμάζει την οικογένεια αποκτά μια μεταφυσική προσέγγιση από τα μέλη της.Δεν είναι τυχαίο, πως τα πλάνα μέσα στο σπίτι διακρίνονται από την απουσία χρωμάτων εκτός από κομβικά σημεία, ενώ τα ελαφρώς πιο έντονα χρώματα τα βλέπουμε συνήθως στις σκηνές στο δάσος ή στο ποτάμι. Η ταινία αφού μας έχει ορίσει την πραγματικότητα της, μας αντιμετωπίζει και σαν θεατές όπου αναγκαζόμαστε να ταυτίσουμε, λόγω του φυσικού φωτισμού και της όποιας έντασης έχουν από φυσικού τα χρώματα των σκηνικών, την εισαγωγή χρώματος με την εισαγωγή μεταφυσικού.

Το οποίο μεταφυσικό είναι ο πραγματικός θρίαμβος του the Witch. Δεν επιδρά με τεχνικές shock value, ούτε ποντάρει σε μια  ευφάνταστη πρωτοτυπία για να συγκινήσει ή να τρομάξει. Επιδρά ψυχολογικά και εκλεκτικά, αφού η ύπαρξη μαγισσών, του Σατανά αλλά και των τεχνικών τους για να δοκιμάσουν την πίστη, είναι στοιχεία που ένας κόσμος που χτίζεται πάνω στην ασφυκτική θρησκοληψία, τα αντιμετωπίζει ως φυσιολογικά ως προς την ύπαρξη τους. Η οικογένεια θεωρεί δεδομένη την ύπαρξη των μαγισσών και των ξορκιών τους, θεωρεί τις δεισιδαιμονίες ως ιστορικές αλήθειες.Συνεπώς όσο μπαίνει κάποιος μέσα στο κλίμα της ταινίας, αντιλαμβάνεται πως δεν υπάρχει θεϊκή σωτηρία χωρίς σατανικούς πειρασμούς.Μπροστά σε αυτή την αποδοχή, έννοιες όπως της οικογενειακής αγάπης και της συλλογικής επιβίωσης παραμερίζονται για να δώσουν την θέση τους στην εξατομικευμένη έκκληση για σωτηρία. Η πίστη δοκιμάζεται τόσο που απαιτεί, όπως θα συμφωνούσε και ο πατέρας, αβρααμικές θυσίες.

Ο φυσικός φωτισμός αλλά και το σχεδόν μινιμαλιστικό soundtrack, δίνουν χώρο σε πραγματικά δραματικές ερμηνείες οι οποίες δεν θα ξενίσουν τον θεατή αλλά θα τον αναγκάσουν να προβληματιστεί. Δεν μιλάμε για ένα υπερφυσικό θρίλερ που θα εκνευρίζεσαι με τις επιλογές των πρωταγωνιστών, αλλά με ένα ασφυκτικό κλοιό που οδηγεί τους πρωταγωνιστές στην μοναδική σύμφωνα με τον ρεαλισμό της ταινίας, διέξοδο που είναι η αντοχή της πίστης ακόμη και αν έχει θανάσιμο τίμημα.Όταν τελειώσει η ταινία, θα απορείς για το αν τα γεγονότα εκδηλώθηκαν όπως τα έζησαν τα μέλη της οικογένειας ή αν τελικά η μοναδική οδός που τους παρείχε ο τρόπος ζωής τους ήταν και η τύφλωση τους.

Η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων και η επιτακτική ανάγκη του ανθρώπου του 1630 να επιβιώσει και να αποδεχθεί τις νέες πραγματικότητες που ξετυλίγονται μπροστά του, συγκρούονται με τα κατάλοιπα των έως τότε κοινωνιών.Η οικογένεια εκδιώχθηκε από τον καταυλισμό λόγω ελαφρώς αιρετικής προσέγγισης της πάνω σε κανόνες της πίστης.Παρόλα αυτά, όταν ο υπερφυσικός τρόμος την χτυπάει στοχευμένα από παντού, θα αναζητήσει την επιστροφή στην πρότερη κατάσταση. Το φινάλε της ταινίας επιβλητικό για τα μίνιμαλ δεδομένα της, δεν θα λυτρώσει κανέναν, απλά θα συμβολίσει μέσω μιας τελετής μύησης την ανάγκη της νέας γενιάς να αποδεχθεί την συμφωνία με τον διάβολο και να αναζητήσει αυτό που πραγματικά θέλει μακριά από τις συντηρητικές νόρμες της εποχής.

Μιλάμε λοιπόν για μια ταινία τρόμου που πετυχαίνει να φέρει το υπερφυσικό σε βαθιά ανθρώπινα μέτρα. Οι ελάχιστες έντονες σκηνές της δεν θα σε τρομάξουν αλλά θα σε κάνουν να αισθανθείς άβολα και αυτός είναι ο πραγματικός τρόμος. Ο φόβος για το τι συμβαίνει μακριά από την ασφάλεια του προσωπικού σου χώρου.Δεν ξέρω άν θα θεωρείται κλασική, αλλά προσωπικά, η ιστορική της ακρίβεια όσον αφορά τις συνθήκες ζωής αλλά και  ο τρόπος που διαχειρίζεται στοιχεία του μύθου των μαγισσών και του Αφέντη τους, καθώς και η τρομερή δύναμη της εικόνας που προσφέρει, με ικανοποίησαν πάρα πολύ. Bonus η πολύ σωστή διάρκεια της, μιάμιση ώρα περιεκτική με αρχή, μέση και τέλος. Η απλότητα δεν δηλώνει έλλειψη πρωτοτυπίας, αφού μερικές φορές πρωτοτυπία είναι να χειρίζεσαι όλα τα προφανή σωστά.

Σχόλια